Waar missen we de boot?
Door: Ritm Lammers
Zonder zwarte baret wordt je helaas niet altijd direct herkend als Ritmeester en dus uitgemaakt voor Kapitein. In mijn ogen hoort een Kapitein thuis op een boot. Nu ben ik bang om zelfs als Ritmeester de boot de missen. Welke boot bedoel ik ? De inzet van tanks in Irak, Afghanistan of waar dan ook ter wereld, nu en in de nabije toekomst.
In 2000 ben ik uitgezonden geweest als commandant van een gecombineerd tank-antitank peloton naar Bosnie (SFOR-9). In de voorbereiding bleek er al het een en ander te mankeren aan mijn tanks maar in eerste instantie vond men het niet nodig de defecten te verhelpen. Reden: de tanks staan toch maar 6 maanden geparkeerd onder een dekzeil, je doet er niets mee ! Gelukkig ben ik wel inzet-gereed vertrokken maar zijn we toen al begonnen de boot te missen omdat men toen al vond dat de tank eigenlijk toch niet meer nodig was in een missiegebied?
In 2003 is geinventariseerd of wij tankeenheden konden leveren om samen met de Britten te worden ingezet in Irak. Uiteindelijk kwam het er niet van en gingen we in plaats van naar Irak maar weer eens naar baan 9 in Bergen- Hohne. Waar hebben we toen de boot gemist? Tijdens SFIR-3 is een dringend verzoek gedaan door de toenmalige commandant van 42 BLJ om tanks naar Irak te sturen, ter versterking van zijn ābattle groupā. Als infanterist zag deze commandant het nut en belang in van tanks om zijn opdracht het beste te kunnen uitvoeren en met de beste middelen de veiligheid van zijn mensen te waarborgen. Het verzoek is van de hand gewezen en vervolgens zijn Apaches naar Irak gestuurd. Waar hebben we toen de boot gemist?Ā De inzet van tanks vergt een aanzienlijke logistieke inspanning. De verplaatsing van het zware materieel is al een enorme uitdaging (maar dat hebben we toch al eens vaker gedaan? En hoe komt die Panzerhaubitze (Pzh) in Afghanistan) en er is een kleine optocht aan herstelcapaciteit, bergingstanks, munitie en reservedelen nodig. Echter, de inzet vanĀ een Apache kost minimaal dezelfde logistieke inspanning; die neemt toch niet zelf een gereedschapkist mee op de ene vleugel en een monteur op de andere?
Nu de missie in Afghanistan inmiddels al ruim een jaar loopt, lijkt het erop dat we als tankers weer de boot hebben gemist. Er rijden wel tanks in Helmand en Uruzgan maar dat zijn de oude Leopards van de Canadezen. Deze tanks hebben hun eerste acties al achter de rug en dus heeft de tank in Afghanistan zijn waarde al bewezen. Ook infanteristen van 44 PIB hebben toegegeven dat tanks soms beter geschikt waren bij de uitvoering van gevechtsacties dan de oude YPRān. Doelen werden bevuurd op 2200 meter en de schut-ters moesten door de beperking van de waarnemings-middelen zelfs op het doel gepraat worden. Waar hebben we dan weer de boot gemist? Velen zien de invoering van de CV 90 bij de infanterie als een bedreiging. De invoering biedt juist kansen, al moet wel zorgvuldig worden omgegaan met die kansen. Een voorbeeld is de bemanning van de CV 90 te laten bestaan uit cavaleristen (bestuurder, schutter en commandant), specialisten op het gebied van bereden optreden. Maar de kansen liggen meer in het gezamenlijk optreden met de CV 90, het benadrukken van de sterke kanten van het gecombineerd optreden van (zware) tanks en de CV 90. De CV 90 enerzijds en de tank anderzijds moeten elkaar aanvullen, elkaars optreden ondersteunen, elkaar sterker maken (manoeuvrebataljons?). Deze kans moeten we toch zeker niet laten lopen.
Waar missen we dan steeds de boot? Kent de politiek en de defensiestaf wel de mogelijkheden van de tank? Kennen zij de voordelen van de inzet van een tank ten opzichte van een Apache, een YPR of een Pzh? Wie het hardst roept wint? De tankbataljons hebben er veel aan gedaan bij de politiek om de tank op de kaart te zetten, om naast de āoudeā taken ook de ānieuweā mogelijkheden te demonstreren. Toch hebben deze inspanningen nog geen merkbaar resultaat opgeleverd, in ieder geval niet op de werkvloer. De tank is onmisbaar in three-block-warfare optreden. Apachepiloten die hebben meegedaan aan de operatie MEDUSA bevestigen dat het ontbreken van tanks bij dit soort operaties een gemiste kans is geweest.
De tankbataljons gaan op uitzending en voeren hun opdracht uitstekend uit. Als PRT, als Force Protection, als OGRV peloton, de tankers staan hun mannetje als het erop aankomt. Echter, toen we kozen voor het wapen der cavalerie waren we trots op onze tanks, overtuigd van onze kwaliteiten, wisten dat we specialisten zijn in het bereden optreden en meesters in het uitschakelen van doelen op grote afstand. Als we perspectief willen blijven bieden voor de cavalerist, zullen we moeten voorkomen dat we straks alleen nog maar vliegvelden staan te bewaken of school-boeken aan het uitdelen zijn. Allemaal ook erg belangrijk maar we doen ons zelf uiteindelijk de das om. Iedereen moet overtuigd zijn van onze middelen en mogelijkheden, van de werkvloer tot de staven in Apeldoorn en Den Haag en we moeten dit ook uitdragen. De behoefte aan tanks in een missiegebied is er immers duidelijk wel. Ik zou niet graag in de defensiekrant van 2010 lezen dat met de āRotterdamā de laatste Nederlandse Leopards 2A6 worden verscheept naar Canada.
